Autonomie als Openbare Artistieke Subjectiviteit

Niets mooier dan in de ochtend beginnen met een uitspraak, een quote, en geen kleintje: ‘NON political artists are perversely conservative’ aldus Okwui Enwazor.

Als psychiatrie van de maatschappij komt de culturele intelligentia samen om de Transformaties van de Openbare Ruimte te bespreken in het SMCS. Het Amsterdams Museum, volluit Stedelijk Museum cum suis (klinkt lekker, als een soort van cum shot, een nieuw elan, maar wel in een oud Latrijns voorbehoedsmiddel) bevindt zich op de ideale lokatie om te praten over die transformaties. Op de 11de verdieping of simpelweg Elf heb je een mooi overzicht van de hybride Amsterdamse binnenstad die momenteel vanuit het centrale hart haar aorta reconstrueert.

Chantal Mouffe heeft het over Openbare Ruimte als agonistische actie/relatie tussen mensen, over tijd en ruimte, over de politieke identiteit als collectief denken, over wij versus hen, en dan geheel onverwachts slaat de drilboor toe: DRRRRRRRRRR!!!!!!! DRRRRRRRRRRR!!!!!!! DRRRRRRRRRRRR!!!!!!!!
De verbouwing van de toren van babel gaat gewoon door. Spraakverwarring allom! De verdieping eronder zijn de bouwvakkers zich niet bewust van de Deux ex machina waarmee ze gaten boren in de betonnen dragers van het discours erboven. Verdorie! Nu is ze uit haar concentratie. Ze gaat dapper door met voorlezen maar eigenlijk verstaan we elkaar al niet meer.
De SMCS toren is nog niet af maar het disco... discours op de top heeft voorrang. Tijdens de lunch, als de honderden sandwichen met zalm en kaas en ham verslonden worden en de driedubbele caffeine kan wordt bijgevuld in een mum van tijd, dan mogen de werkmannen verder werken. Eerst moet er nog voorgelezen worden. Gerard Drosterij heeft er zelfs een heuse powerpoint bijgehaald en heeft het over de publieke ruimte als niet een politieke maar een civiele aangelegenheid. Hij laat schema’s zien met vette letters PUBLIC (S)PACE of was het PUB(L)IC (S)PACE. Ehhhhhh. Whatever...
Zorgwekkender was de manier waarop zijn hele lezing droop van een puberale aanslag met voorbedachte rade. Hij was goed ingelezen en kwam steeds met nieuwe te weerleggen stellingen, die mevrouw Mouffe deden schuifelen op haar stoel. Eerst onderbroken worden door bouwvakkers met drilboren en nu belachelijk gemaakt worden door een studentje uit Nederland. In het Stedelijk Museum in Amsterdam nog wel. Hoe durven ze!

Maarten Hajer kan er met de laatste bijdrage van de ochtend niets meer aan veranderen. Noch zijn uitmuntend gecastte titel Urban Conflicts in Public Space, noch de welkome afleiding van een visuele beeldenstroom kan het desastreuze tij keren. De driehoofdige discussie wordt onder de te bescheiden moderator een papegaaien parodie op discours over discours. Alle goede voornemens ten spijt bleef het semiotisch kibbelen in een kippenhok. Van hoogste tot grootste stok. BLA BLA BLA en dan beslissen de bouwvakkers beneden dat het luchtijd is voor de pratende professionals boven. Saved by the drill.
Na een massale jacht op gesprekspartners en broodjes kan het Internationale symposium weer verder. De boren verstillen. De papieren en pennen worden bovengehaard. Een vervelend jetlag-gevoel overvalt me. Waar ben ik? Waar gaat het over? Wat is binnen? Wat is buiten? Beneden hangen de kunstwerken aan de keurig ingerichte museum muren en wachten op bezoekers. ‘Non constructive art-critics are also perversely conservative’.