Samen Werken!

Een samenwerking ontstaat wanneer minimaal twee mensen samen iets doen. De mate waarin dat gebeurt en de verschillende motieven om samen te werken verschillen van persoon tot persoon. Dit bepaalt voor een groot gedeelte de uitkomst van een samenwerking.

De mens als soort is een kuddedier en ontleent zijn alleenheerschappij op de aarde aan het samenwerken. Deze overlevingstrategie is het meest succesvol gebleken om het eigen voortbestaan te garanderen. Samen Sterk. Tot op zekere hoogte is dit nog steeds het meest gangbare uitgangspunt voor een samenwerking; het vergroten van je eigen overlevingskansen. De ontwikkeling van taal is daar noodzakelijk voor geweest en fysiologisch gezien zijn we tot het uiterste gegaan, tot we bijna stikten, om onze stembanden zo te vervormen dat er een grotere variatie aan klanken uit kon ontsnappen. Het samenwerken, en specifiek de ontwikkeling van taal, ligt aan de wieg van onze moderne samenleving.  Samen werken en samen leven zijn de wortels van ons bestaan en daar plukken we iedere dag de vruchten van.

De meest simpele vorm van samenwerken is praten, discussieren, brainstormen: het delen van ideeën en visies over de wereld en het leven in het algemeen of de kleur van een auto in het bijzonder. Je kan iets vertellen en je kan luisteren. Je kan geven en je kan nemen. Een symbiose van ideeën waarbij je simultaan een gedachte opbouwt is zeldzaam en kan, wanneer het zich voordoet, lijden tot een extreem euforisch gevoel van lotsgebonden samenhorigheid.
Het wordt gecompliceerder en veelzijdiger als je ideeën gaat vormgeven en visualiseren. Bij het bouwen van een huis kan je samenwerken met een architect, een bouwkundige, een designer, een aannemer, een bouwbedrijf, de gemeente,... Voor het maken van een tentoonstelling kan je samenwerken met een curator, een kunstinstelling, een fotograaf, een grafisch vormgever, een drukker, een subsidieverstrekker,... Hoe en in welke mate je samenwerkt moet steeds opnieuw gedefinieerd worden.

De motivatie om samen te werken is net zo variabel als de manier waarop dat wordt gedaan. Er bestaat zoiets als oprechte nieuwsgierigheid en interesse in andere mensen en hun manier van werken. Vaak gaat het sneller om met meer mensen tegelijk te werken, of is het gezien de aard van het project noodzakelijk een deskundige in te schakelen. Maar eigenlijk komt het er bijna altijd op neer dat je iets wil van een ander: een klankbord of een extra verstand, een spiegel of een helpende hand.
Het succes van een samenwerking is gebaseerd op een gelijkwaardige tevredenheid. Gezien de verschillende noden en verlangens is het voor nagenoeg alle mensen mogelijk om voldoening te halen uit samen werken en samen leven.

Samenwerken heeft echter ook zijn nadelen. Wanneer eigenbelang primeert boven groepsbelang, kan competiedrang het creeren van een goede samenwerking in de weg staan. Het gevoel niet genoeg waardering te krijgen voor een eigen inbreng, of zelfs het opeisen van het doorslaggevende concept of de meest geinvesteerde werkuren, zorgt voor nijd en jaloezie; emoties bij uitstek die een gelijkwaardige tevredenheid onmogelijk maken. Competitiedrang kan een motivatie of zelfs oorzaak zijn om te gaan samenwerken, maar wanneer het eindresultaat bepaald en uiteindelijk beoordeeld wordt aan de hand van persoonlijke input, is de samenwerking gedoemd te mislukken.
De huidige globalisering in combinatie met internet maakt het mogelijk om overal onderzoek te verrichten en met iedereen ten alle tijde hierover te communiceren. Het sociale en practische (inter)netwerk wat daaruit ontstaat is van levensbelang voor de ontwikkeling van een eigen beroepspraktijk. Samenwerken is nog nooit zo gemakkelijk en vanzelfsprekend geweest en net zoals in de beginjaren van het menselijk bestaan van wezenlijk belang voor ons toekomstig voortbestaan.
We hebben elkaar nodig. We moeten al onze verzamelde kennis en vaardigheden inzetten om samen de toekomst te lijf te gaan. Hand in hand moeten we vechten voor ons eigen voortbestaan. De wereld heeft je nodig en jij de wereld. Werkt samen en Leeft samen!

'Poyekhali!’


Rusland, Juli 2006

Published in So Fresh! a publication of Expodium